6 thiết kế kiến trúc nhà ở có thể tác động đến sức khỏe của bạn

Trong thời đại mà sức khỏe được ưu tiên hàng đầu và cuộc sống trong nhà trở nên phổ biến hơn, tầm quan trọng của việc thiết kế kiến trúc nhà ở thúc đẩy cuộc sống lành mạnh không thể được nhấn mạnh đủ. Ngoài tính thẩm mỹ đơn thuần, một số phẩm chất kiến trúc nhất định còn rất quan trọng trong việc định hình môi trường sống và ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, tinh thần và cảm xúc của chúng ta. Bằng cách kết hợp các nguyên tắc và tính năng thiết kế chu đáo, cả kiến trúc sư và chủ nhà đều có thể tạo ra những không gian hỗ trợ sức khỏe, sức sống và chất lượng cuộc sống tổng thể.
Càng ngày, các nhà nghiên cứu và nhà thiết kế càng nhận ra tác động sâu sắc mà thiết kế kiến trúc có thể có đối với sức khỏe thể chất và tinh thần của chúng ta. Từ việc ưu tiên ánh sáng tự nhiên dồi dào đến việc kết hợp các yếu tố thiết kế ưa sinh học, gần như mọi không gian chúng ta sinh sống đều chứa đựng những phẩm chất thiết kế có thể tác động sâu sắc đến sức khỏe của chúng ta tốt hơn. Bài viết này cung cấp những lời khuyên thiết thực để nâng cao chất lượng không gian cụ thể trong ngôi nhà của bạn, được minh họa bằng các ví dụ thực tế và giới thiệu sáu đặc điểm kiến trúc thiết yếu quan trọng để thúc đẩy cuộc sống lành mạnh.

1. Ánh sáng tự nhiên dồi dào

Một trong những podcast yêu thích của tôi để nghe khi rảnh rỗi là The Huberman Lab Podcast. Được tổ chức bởi Tiến sĩ Andrew Huberman, ông khám phá nhiều chủ đề khác nhau liên quan đến khoa học thần kinh, hành vi và tối ưu hóa hiệu suất. Một trong những chủ đề mà anh ấy thảo luận khá thường xuyên là ánh sáng tự nhiên rất quan trọng đối với sức khỏe tinh thần và thể chất của chúng ta . Trong kiến trúc và thiết kế nội thất, ánh sáng dồi dào phục vụ cả mục đích thẩm mỹ và chức năng, tạo ra những không gian hấp dẫn và thú vị đồng thời ảnh hưởng sâu sắc đến năng suất làm việc của chúng ta suốt cả ngày. Ví dụ, tiếp xúc với ánh nắng buổi sáng giúp điều chỉnh nhịp sinh học và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thể chất và tinh thần của chúng ta. Vì lý do này, các nhà thiết kế xác định một cách chiến lược các khu vực chính để chiếu sáng thiết yếu, nâng cao chức năng và không gian ở nhiều không gian khác nhau.

Le Corbusier là một ví dụ tuyệt vời về người đã khéo léo sử dụng ánh sáng tự nhiên trong các thiết kế kiến trúc của mình, kết hợp các cửa sổ lớn, cửa sổ trần và giếng lấy sáng để tràn ngập ánh sáng ban ngày vào bên trong nội thất. Ông đã vận dụng ánh sáng và bóng tối một cách có chiến lược để làm nổi bật các yếu tố kiến trúc, nâng cao nhận thức về không gian và gợi lên sự năng động trong không gian của mình. Tạo ra nội thất tràn ngập ánh sáng bao gồm tối đa hóa ánh sáng tự nhiên thông qua tối ưu hóa không gian một cách chiến lược để phù hợp với quỹ đạo của mặt trời, kết hợp với nhiều cửa sổ, cửa sổ mái, cửa kính và cách sắp xếp đồ đạc được lên kế hoạch cẩn thận, tạo điều kiện thuận lợi cho không gian nơi bạn có thể thoải mái dành cả ngày. Ví dụ: thiết kế để đón ánh nắng buổi sáng sẽ mang lại ánh sáng dịu hơn, giảm quá nhiệt và chói, mang lại một môi trường sống thoải mái.

Mẹo đặc biệt tại nhà: Để tăng cường ánh sáng tự nhiên trong nhà, hãy đặt gương đối diện với cửa sổ hoặc nguồn sáng một cách chiến lược. Gương không chỉ tạo ảo giác về không gian rộng hơn mà còn phản chiếu và khuếch đại ánh sáng mặt trời, làm sáng và mở rộng căn phòng. Đặt chúng trên các bức tường vuông góc với cửa sổ có thể tối đa hóa sự phản chiếu ánh sáng, tạo ra không gian sáng sủa hơn.

2. Thông gió tối ưu

Chất lượng không khí trong nhà tốt là rất quan trọng cho một môi trường trong nhà lành mạnh. Thông gió tối ưu, được hỗ trợ bởi các hệ thống tích hợp hợp lý, lưu thông không khí trong lành, loại bỏ các chất ô nhiễm, độ ẩm và mùi hôi. Hãy lấy Frank Lloyd Wright làm ví dụ; ông đã rất thành công trong việc tích hợp hệ thống thông gió tự nhiên vào các thiết kế của mình, như đã thấy trong các tác phẩm mang tính biểu tượng như Robie House ở Chicago. Được xây dựng vào năm 1910, R obie House có thiết kế độc đáo để tối đa hóa luồng không khí tự nhiên. Ông đã bố trí một cách chiến lược các cửa sổ lớn có thể mở được ở các phía đối diện của ngôi nhà để thúc đẩy quá trình thông gió chéo, đảm bảo luồng không khí trong lành liên tục xuyên suốt. Cửa sổ hướng Đông và Tây khai thác gió thịnh hành, hút không khí trong lành vào, đồng thời không khí ấm thoát ra qua các khe hở ở tầng trên, thúc đẩy thông gió tự nhiên.

Nhiều ngôi nhà được trang bị hệ thống thông gió thích hợp, bao gồm thông gió cơ học với khả năng thu hồi nhiệt, đảm bảo đủ luồng không khí và lưu thông. Vì lý do này, các kiến trúc sư thường xuyên tiến hành nghiên cứu gió để phân tích mô hình địa phương, xác định hướng và tốc độ gió thịnh hành để đưa ra vị trí và hướng mở tối ưu nhằm thông gió tự nhiên hiệu quả trong quá trình thiết kế dự án. Mô phỏng động lực học chất lỏng (CFD) tính toán cũng sử dụng các kỹ thuật lập mô hình tiên tiến để mô phỏng các kiểu luồng không khí trong thiết kế tòa nhà được đề xuất, giúp xác định các khu vực có khả năng bị ứ đọng hoặc thông gió kém và tinh chỉnh bố cục cho phù hợp. Kết hợp cả phương pháp thông gió tự nhiên thụ động và tiên tiến có thể là cách tiếp cận hiệu quả nhất cho chiến lược thông gió toàn diện.

Mẹo đặc biệt tại nhà: Bạn có thể cải thiện chất lượng không khí trong nhà bằng cách thông gió cho ngôi nhà của mình hàng ngày từ 5 đến 20 phút, bằng cách mở cả cửa trước, cửa sau và cửa sổ giữa chúng. Sử dụng quạt di động cũng có thể tăng cường luồng không khí. Theo Tiến sĩ Justin Sonnenburg từ Đại học Stanford, cách làm này khuyến khích trao đổi không khí trong nhà và ngoài trời, làm phong phú thêm sự đa dạng của vi sinh vật và có khả năng tăng cường hệ thống miễn dịch.

3. Thiết kế sinh học

Việc tích hợp các nguyên tắc thiết kế đưa thiên nhiên vào các sáng tạo kiến trúc là rất quan trọng để thúc đẩy các hoạt động bền vững và thúc đẩy mối liên hệ chặt chẽ với thiên nhiên. Lý thuyết Giảm Căng thẳng Biophilic cho thấy rằng việc tiếp xúc với các yếu tố tự nhiên sẽ khôi phục lại sự cân bằng về tinh thần và sinh lý, với các nghiên cứu ủng hộ sự tích hợp của các yếu tố ưa sinh học trong nhà như thực vật, tường sống và vật liệu tự nhiên để mang lại lợi ích của thiên nhiên vào trong nhà. Ví dụ, các bức tường sống phục vụ nhiều chức năng như lọc không khí, điều chỉnh độ ẩm và giảm tiếng ồn. Một trong những sự tích hợp nổi tiếng nhất của thiết kế sinh học trong kiến trúc là Amazon Spheres nằm ở trung tâm thành phố Seattle. Những cấu trúc sáng tạo này, một phần của trụ sở chính của Amazon, có một loạt mái vòm kính thông nhau với hơn 40.000 cây từ khắp nơi trên thế giới. Thiết kế này nhằm mục đích tạo ra một môi trường thân thiện với môi trường, nơi nhân viên có thể làm việc và giao lưu giữa cây xanh tươi tốt, ánh sáng tự nhiên và nhiều loài thực vật đa dạng.

Cây trồng trong nhà, có liên quan đến việc cải thiện chất lượng không khí và khả năng phục hồi nhanh sau bệnh tật hoặc phẫu thuật, cũng góp phần làm dịu hệ thần kinh giao cảm và giảm mức huyết áp tâm trương thông qua tương tác. Trong một nghiên cứu năm 2015 , các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng việc chăm sóc cây trồng trong nhà giúp giảm đáng kể mức độ căng thẳng về tâm lý và sinh lý ở những người tham gia, nhấn mạnh tác động sâu sắc của nó. Điều này chỉ là bề nổi của những lợi ích sức khỏe thể chất mà thực vật mang lại. Chúng cũng hỗ trợ thanh lọc không khí trong nhà bằng cách loại bỏ các chất ô nhiễm và tăng cường lượng oxy, từ đó thúc đẩy môi trường trong nhà lành mạnh hơn.

Mẹo đặc biệt khi ở nhà: Các nghiên cứu chỉ ra rằng chúng ta dành hơn 85% thời gian ở trong nhà. Trồng cây trong nhà là một cách đơn giản nhưng hiệu quả cao để mang thiên nhiên vào nhà bạn, với nhiều lựa chọn cây trồng phát triển mạnh trong nhiều điều kiện ánh sáng và môi trường khác nhau. Đối với người mới bắt đầu, các lựa chọn ít cần bảo trì như ổ gà, cây rắn, cây ZZ hoặc cây nhện là những lựa chọn tuyệt vời, trong khi dương xỉ, hoa huệ hòa bình và các loại cây mọng nước mang đến sự thử nghiệm cho những người đam mê cây trồng theo mùa.

4. Bố cục chức năng và khả năng tiếp cận

Kiến trúc sư ưu tiên bố trí chức năng và khả năng tiếp cận, tích hợp nhu cầu của người dùng, phân tích địa điểm và các nguyên tắc thiết kế phổ quát để có được chức năng, khả năng tiếp cận và trải nghiệm người dùng tối ưu. Cửa rộng, vòi sen không có rào chắn và mặt bàn có thể điều chỉnh giúp nâng cao khả năng sử dụng, tạo ra một môi trường sống thoải mái và dễ chịu. Các tính năng như thế này cũng nâng cao hiệu quả và tính bền vững bằng cách giảm thiểu lãng phí không gian và tiêu thụ năng lượng thông qua các mô hình tổ chức và lưu thông không gian được tối ưu hóa. Bố cục chức năng mang lại sự linh hoạt và khả năng thích ứng để đáp ứng nhu cầu thay đổi và tăng trưởng trong tương lai, với các thành phần mô-đun tạo điều kiện dễ dàng sửa đổi theo thời gian.

Theo tôi, việc nuôi dưỡng môi trường khuyến khích sự tương tác xã hội tối ưu là một khía cạnh quan trọng của thiết kế không gian lành mạnh, vì mạng lưới xã hội mạnh mẽ gắn liền với việc cải thiện sức khỏe tâm lý. Không gian thúc đẩy sự hợp tác, giao tiếp và gắn kết cộng đồng là công cụ nuôi dưỡng các mối quan hệ xã hội tích cực và nuôi dưỡng cảm giác thân thuộc. Nghiên cứu luôn nhấn mạnh vai trò quan trọng của các kết nối xã hội mạnh mẽ đối với sức khỏe tâm thần và khả năng phục hồi, đặc biệt là trong bối cảnh chúng ta chủ yếu cư trú hoặc làm việc, chẳng hạn như ở nhà hoặc nơi làm việc.

Mẹo đặc biệt tại nhà: Đánh giá không gian sống hiện tại của bạn để tìm những cải tiến tiềm năng về chức năng, khả năng tiếp cận và tương tác xã hội. Thiết kế sắp xếp chỗ ngồi linh hoạt cho phép thay đổi bố cục có chủ ý, thúc đẩy không gian dành riêng cho tương tác xã hội, gắn kết, sáng tạo và cộng đồng trong nhà bạn.

5. Không gian chăm sóc sức khỏe

Trong thế giới có nhịp độ nhanh ngày nay, việc tích hợp các không gian chăm sóc sức khỏe vào thiết kế kiến trúc sẽ giải quyết nhu cầu về sức khỏe toàn diện của những người dành nhiều thời gian trong những môi trường này. Tại các khu dân cư cao cấp, các tiện nghi như phòng tắm lấy cảm hứng từ spa, phòng xông hơi khô tích hợp, phòng xông hơi ướt và không gian dành riêng cho yoga và thiền đang trở nên phổ biến. Các khu tập thể dục và phòng tập thể dục đang được xây dựng trong nhà của mọi người, khuyến khích mọi người ưu tiên sức khỏe thể chất và thể lực trong sự thoải mái tại nhà của họ. Tuy nhiên, việc biến bất kỳ khu vực nào thành không gian chăm sóc sức khỏe hoặc khu tập thể dục không nhất thiết đòi hỏi những công nghệ xa xỉ và có thể đạt được bằng cách tiếp cận phù hợp. Nhiều người có thể tiếp cận các không gian ngoài trời như vườn hoặc công viên, sân phơi nắng và sân hiên, những nơi có thể mang lại môi trường thanh bình để thư giãn và kết nối với thiên nhiên. Theo tôi, việc tạo ra một không gian chăm sóc sức khỏe phụ thuộc vào khả năng trau dồi và thể hiện định nghĩa của cá nhân bạn về sức khỏe.

Hãy xem xét một thiết kế nhà bếp lành mạnh, kết hợp các tính năng như ánh sáng tự nhiên dồi dào, cách bố trí tiện dụng và lưu trữ tiết kiệm không gian. Cách bố trí tiện dụng sẽ tối ưu hóa việc sắp xếp các thiết bị, mặt bàn và giải pháp lưu trữ để giảm thiểu căng thẳng trong các công việc hàng ngày, đồng thời kết hợp các vật liệu không độc hại sẽ cải thiện chất lượng không khí trong nhà và tăng cường sự an toàn cho người ở.

Mẹo đặc biệt khi ở nhà: Các lựa chọn thiết kế đơn giản, chẳng hạn như tích hợp nhà bếp với khu vực ăn uống để khuyến khích việc ăn uống chung, minh họa cách tối ưu hóa cách bố trí không gian và các phòng liền kề có thể thúc đẩy thói quen ăn uống lành mạnh và tương tác xã hội.

6. Lựa chọn nguyên liệu tốt cho sức khỏe

Môi trường chúng ta sinh sống hàng ngày tương tác với chúng ta thông qua nhiều phương tiện khác nhau, bao gồm không khí chúng ta hít thở, ánh sáng chiếu sáng không gian và các bề mặt xung quanh chúng ta. Lựa chọn vật liệu lành mạnh cho không gian của chúng ta là điều cần thiết để hỗ trợ sức khỏe của người cư ngụ và giảm tác động đến môi trường. Ngày nay, các vật liệu như gỗ ghép nhiều lớp (CLT) đang trở nên phổ biến như những vật liệu thay thế có thể tái tạo và ít carbon hơn so với các vật liệu xây dựng thông thường như bê tông và thép. Các vật liệu tái chế và tái chế đang trở nên phổ biến do hiệu suất cấu trúc đặc biệt và tính linh hoạt của chúng trong các ứng dụng đa dạng. Ví dụ, bê tông, một loại vật liệu không thể thiếu trong quá trình phát triển đô thị hiện đại, đặt ra những thách thức môi trường đáng chú ý và góp phần gây ra sự gián đoạn môi trường đáng kể. Điều này đã dẫn đến sự nhận thức ngày càng tăng về tác động môi trường của bê tông, thúc đẩy sự quan tâm đến các vật liệu xây dựng thay thế và bắt đầu áp dụng rộng rãi các phương pháp này.

Khi nói đến không gian nội thất của chúng ta, việc lựa chọn vật liệu có ít hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) và không chứa hóa chất độc hại, kiến trúc sư có thể đảm bảo chất lượng không khí trong nhà tốt hơn, giảm nguy cơ mắc các vấn đề về hô hấp và các vấn đề sức khỏe khác. Việc lựa chọn vật liệu sàn thân thiện với môi trường như nút chai là điều đáng khen ngợi, nhưng việc bịt kín chúng bằng hóa chất, chẳng hạn như chất bịt kín polyurethane độc hại, có thể ảnh hưởng đến chất lượng không khí trong nhà và gây rủi ro cho sức khỏe hô hấp.

Mẹo đặc biệt tại nhà: Gạch sứ mang đến một lựa chọn sàn hợp vệ sinh và tốt cho sức khỏe, không chứa các chất độc hại như VOC, formaldehyde, PVC và các dẫn xuất dầu mỏ. Bản chất trơ của chúng khiến chúng không gây dị ứng, chống bụi, vi khuẩn và nấm mốc. Lý tưởng cho các khu vực có lượng người qua lại cao như lối vào, nhà bếp và phòng tắm, chúng cũng được ưa chuộng để làm tấm ốp tường và mặt bàn nhờ độ bền và khả năng chống nước.

Theo architizer